Emtia piyasası, geçen hafta ABD Merkez Bankasının (Fed) 50 baz puanlık faiz indirimine gideceğine yönelik beklentilerin güç kazanması sonrasında dolar ve tahvil faizlerindeki geri çekilmelerle atağa kalktı.
Emtia piyasasında, geçen hafta sert yükselişlerin hakim olduğu olumlu bir seyir izlendi. Güç kaybeden istihdam piyasası ve ekonomik büyüme datalarıyla ABD’de geçen hafta açıklanan enflasyon datalarının akabinde Fed’in bu hafta 25 ya da 50 baz puanlık faiz indirimine gidebileceği tarafındaki beklentiler, yüzde 50’şerlik oranlarla eşit seviyede bulunuyor.
Özellikle eski Fed Üyesi William Dudley’in, bankanın bu hafta gerçekleştireceği toplantıda 50 baz puanlık bir faiz indirimi için alan gördüğünü söylemesi sonrasında 50 baz puanlık faiz indirimine yönelik beklentilerin güçlenmesi dikkati çekti.
Analistler, Fed’in bu hafta açıklayacağı faiz kararının, piyasaların odağında bulunduğunu belirterek, Fed Başkanı Jerome Powell’ın açıklamalarının bankanın bundan sonraki siyasetlerine ait ipucu verebileceğini söyledi.
Bu gelişmelerle ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi, haftayı 7 baz puan azalışla yüzde 3,65’ten tamamladı. Dolar endeksi, yüzde 0,1 azalarak 101,1 düzeyine geriledi.
Böylece Emtia piyasası, geçen hafta, Fed’in 50 baz puanlık faiz indirimine gideceğine yönelik beklentilerin güç kazanması sonrasında dolar ve tahvil faizlerindeki geri çekilmelerle atağa kalktı.
Değerli metaller ve baz metallerde ralli haftası yaşandı
Geçen hafta ons bazında altın yüzde 3,2, gümüş yüzde 9,9, platin yüzde 8, paladyum yüzde 17 bedel kazandı. Altının ons fiyatı, 2 bin 586,1 dolarla rekor seviyeyi gördü.
Öte yandan baz metallere bakıldığında tezgah üstü piyasada geçen hafta fiyatlar libre bazında bakırda yüzde 4,1, nikelde yüzde 0,3, kurşunda yüzde 4,1, çinkoda yüzde 6,9 ve alüminyumda yüzde 5,5 arttı.
ABD’de birinci kere işsizlik maaşı müracaatında bulunanların sayısı, 7 Eylül ile biten haftada 2 bin artışla 230 bine çıkarken, piyasa beklentilerinin hafif üzerinde gerçekleşti.
İş gücü piyasasındaki yavaşlamanın Fed’in atması beklenen güvercin adımları desteklemesi ve ECB’nin faizlerde indirime gitmesi, kıymetli metal fiyatlarına olumlu yansıdı.
ABD başkanlık yarışında Demokrat aday Kamala Harris’in, Cumhuriyetçi aday Donald Trump’la karşı karşıya geldiği canlı yayında ABD’nin yabancı petrole olan bağımlılığını azaltmak için “çeşitli güç kaynaklarının” destekçisi olduğunu söylemesi sonrasında gümüş fiyatları yükseldi.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin’in, bazı eserlerin ihracatına yönelik kısıtlamalar getirebileceklerini belirtmesi, paladyum fiyatlarında sert yükselişe neden olurken, açıklama sonrasında nikel fiyatlarında da artış görüldü.
Dünya Platin Yatırım Kurulunun (WPIC), 2024’ün ikinci çeyreğine ait Platin Çeyreklik raporunu yayımlayarak, piyasanın bu yıl bir milyon onsluk bir açık yaşamasını beklediğini belirtmesi de platinde arza yönelik kaygıları öne çıkardı.
Stokların ve üretimin azalması bakır fiyatlarını destekledi
Çin’de, Şanghay Borsası depolarındaki bakır stoklarının azalması, bakırda talebin dengelendiğini gösterdi.
Şili’deki devlet madenciliği şirketi Codelco’nun bakır üretiminde de düşüşler görülüyor. Çin’de alüminyum stoklarının düşmesi de alüminyum fiyatlarını destekledi. Yenilenebilir güç kesiminden gelen güçlü talebin, arzda daralmaya neden olması da alüminyum fiyatlarını desteklerken, fiyatları destekleyen bir başka kıymetli faktör ise ham unsur maliyetlerindeki artış oldu.
Enerji kümesine bakıldığında Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,5, New York Ticaret Borsası’nda süreç gören doğal gazın İngiliz termal ünitesi (MMBtu) cinsinden fiyatı yüzde 0,8 arttı.
Petrol fiyatları Francine Kasırgası’nın Meksika Körfezi’nde petrol üretimini aksatmasının tesiriyle yükseldi. ABD Ulusal Meteoroloji Dairesine (NWS) nazaran, kasırga, kategori 2 şiddetinde etkilediği Louisiana eyaletinin güney bölgelerinde saatteki suratı 160 kilometreyi bulan rüzgarları beraberinde getirdi.
Francine Kasırgası’nı “hayati tehlike oluşturabilecek nitelikte” olarak tanımlayan NWS, kasırganın, şiddetli yağış ve rüzgarların yanı sıra bölgesel sellere yol açacağı konusunda ihtarlarda bulundu.
ABD Güvenlik ve Etraf Uygulama Ofisinin yaptığı açıklamaya nazaran, Meksika Körfezi’ndeki mevcut petrol üretiminin yaklaşık yüzde 41,7’sinin ve mevcut doğal gaz üretiminin yaklaşık yüzde 53,3’ünün sekteye uğradığı varsayım ediliyor.
Ayrıca Memleketler arası Güç Ajansının (IEA) Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC), ham petrol üretiminin azaldığını bildirmesi, piyasa oyuncularının arz tasalarını besleyerek fiyatların üst taraflı hareketini destekliyor.
IEA’nın ağustosa ait petrol piyasası raporuna nazaran, OPEC kümesinin ham petrol üretimi, evvelki aya nazaran günlük 70 bin varil azalarak 27 milyon 370 bin varil oldu.
Bunun yanı sıra OPEC ve OPEC dışı kimi üretici ülkelerden oluşan OPEC+ kümesinin, fiyatlardaki düşüşün akabinde ekim prestijiyle başlaması planlanan üretim artışını erteleme kararı alması da petrol fiyatlarını yükselten tesirde bulunmaya devam ediyor.
Kahvede yükseliş yüzde 10’a dayandı
Geçen hafta Chicago Ticaret Borsası’nda kile başına fiyatlar buğdayda yüzde 4,9, mısırda yüzde 1,7, soya fasulyesinde yüzde 0,1, pirinçte yüzde 1,2 artış kaydetti.
Intercontinental Exchange’de libre bazında fiyatlar, şekerde yüzde 2,7, pamukta yüzde 3,7, kahvede yüzde 9,9 artarken, kakaonun ton başına fiyatı da haftayı yüzde 8,7 yükselişle tamamladı.
Petrol fiyatlarındaki toparlanmayla talebe yönelik beklentiler, şeker fiyatlarında yükselişe neden oldu. Brezilya’da kahve üretiminin düşüş göstereceğine yönelik varsayımlar, fiyatlarda yükselişe yol açtı. Brezilya’da kahve üretiminin azalacağına yönelik beklentiler var. La Nina hava olayının tesirini göstermesiyle birlikte kahve rekoltesinin azalabileceğinden tasa ediliyor.
Vietnam’daki kuraklığın da kahve üretimini olumsuz etkileyeceği iddia ediliyor. Batı Afrika’da kakao üretimine ait telaşların devam etmesi ve buna rağmen global kakao talebinde artışın sürmesi kakao fiyatlarında sert yükselişe neden oldu.