İZMİR – Dokuz Eylül Üniversitesi’nde mevcut Rektör Prof. Nükhet Hotar’ın 4 yıl olan yasal müddeti 18 Temmuz tarihinde doluyor. Eğitim-Sen İzmir 3 No’lu Üniversiteler Şubesi, yine belirleneceği bu süreçte bir rektörün taşıması gereken özellikleri gazetelere verdiği ilanda sıraladı. İlandaki başlıklar, Dokuz Eylül Üniversitesi özelinde ve tüm üniversitelerde hâkim kılınması gereken unsurları içeriyor.
Eğitim Sen İzmir 3 No’lu Üniversiteler Şubesi Lideri Doç. Ümit Akıncı, Gazete Duvar’a yaptığı açıklamada, ilanı, Eğitim-Sen’in üniversitelerdeki işleyişe dair unsurlarını bir defa daha kamuoyuna duyurmak için verdiklerini tabir ederken, CHP milletvekili Özcan Purçu, “Bu ülkede birileri istediği kadar rektör ya da Cumhurbaşkanı olmamalı. Türkiye’nin başındaki en büyük sorun budur. Bu formda bulundukları alanda bir hükümdarlık oluşturuluyor. Artık yeni yüzler, yeni heyecanlar gelsin” dedi.
‘YÖK İLE BAŞLAYAN GERİLEME GELDİĞİMİZ NOKTADA DÜZGÜNCE HIZLANDI’
Üniversite sistemindeki bu geriye gidişin yalnızca rektörlük seçimlerinin kaldırılması ve rektörlerin direkt hâkim siyasetten gönderilmesi sonrası oluşmadığının altını çizen Akıncı, “1980 darbesi sonrasında YÖK ile başladığını söyleyebileceğimiz gerileme, geldiğimiz noktada düzgünce hızlanmış durumda. Bugün artık özgür bilim/felsefe/sanat/tekniğin bilgisi üretiminden, nitelikli ve kamusal kaynaklarca finanse edilen öğretimden bahsetmekten epeyce uzağız. Bugün demokratik, iştirakçi, şeffaf ve hesap verebilir bir idare anlayışından çok uzaktayız. Bugün üniversitedeki hiyerarşik yapılanmanın geldiği noktada eşitlikten çok uzaktayız. Tüm bu sıkıntıların yarattığı bağlantı biçimi üniversitelerde, birbirine, öğrenciye ve hatta kendine yabancı yöneticiler ve üniversite işçilerini yarattı” diye konuştu.
‘BİRBİRİNDEN DEĞERLİ AKADEMİSYENLER ADAY BİLE OLAMIYOR’
İzmir’in eski ve esaslı üniversitelerinden birisi olan Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörü’nün önümüzdeki günlerde atanacağını hatırlatan Akıncı, bu atama sürecinin aslında kendisinin de demokratik olmayan eski rektör seçimi sisteminden çok daha gerilerde durduğunu belirtti.
Bu sistemin tüm üniversitelerde, işçilere ve öğrencilere yabancı rektörleri yarattığını lisana getiren Akıncı, şunları söyledi: “Böyle olunca da üniversitedeki karar düzenekleri demokratik olmaktan gitgide uzaklaşıyor. Üniversitede üretilen öğretim hizmetinin niteliği gitgide düşüyor. Bu yüzden ilanımızda ‘Üniversitenin çoğulcu, iştirakçi ve yönetimsel özerk yapısına inanarak karar alma düzeneklerini demokratikleştirecek bir rektör’ talebimizi lisana getirdik. Üniversite içinde birbirinden değerli akademisyenlerin rektör olmayı bırakın, rektör adayı bile olamadığı bir devirden geçiyoruz. Hakkında verilen disiplin cezaları ile liyakat prensibinin gözetilmemesinin sonucu olarak verilmeyen profesörlük takımları ile birçok isim üst idare kademelerinde yer alamıyor. Elbette bu noktadaki temel sebep üstte belirttiğimiz, üniversite idaresinin hâkim siyaset tarafından belirleniyor olması. Bu nedenle meşruiyetini siyasi angajmanda aramayıp akademik saygınlığıyla üniversite için çalışacak bir rektör diyoruz.”
‘ÜNİVERSİTE İPTAL EDİLEN DAVA SAYISINDA REKORA KOŞUYOR’
Dokuz Eylül Üniversitesi’nde kuruma karşı açılan dava ve kurum içi açılan disiplin soruşturma sayısındaki artış üzere kimi olumsuz tabloların da karşılarına çıktığını kaydeden Akıncı, şöyle devam etti: “Üniversitenin ‘açılan soruşturma ve hukuka uyarlılık bulunmadığından iptal edilen dava’ sayılarında rekora koştuğunu söylemeliyiz. Ayrıyeten neredeyse çabucak her ay çeşitli ünitelerdeki idare kademelerinin değişmesi de ne yazık ki kurumda idare açısından istikrarsızlığa işaret ediyor. Bu nedenle ilanımızda ‘Üniversitenin çoğulcu, iştirakçi ve yönetimsel özerk yapısına inanarak karar alma düzeneklerini demokratikleştirecek’ bir rektöre işaret ettik. Üniversitede bu yıl içinde ‘yeniden atama kriterleri’ni sağlamadığından bahisle işinden olan, istifa eden ya da yıllık müsaadeye ayrılan akademisyenlerin varlığı hepimizin malumu. İşten atılan akademisyenlerin açtığı davalardaki yürütmeyi durdurma talebi mahkemelerce haklı bulunuyor ve akademisyenler işlerine geri dönüyor. Lakin bu uygulamalar ile akademik üretimdeki ve öğretim hizmetindeki nitelik aşınması, daha da bozulan iş barışı bizim kısa vadede yine yüzleşeceğimiz gerçeklerden yalnızca birkaçı. Bu yüzden Dokuz Eylül Üniversitesi’nin ‘yeniden atama kriterlerinin hukuka uygun olmayan unsurlarını değiştirip düzeltecek’ bir rektöre muhtaçlığı var.”
‘ÜNİVERSİTE KENDİ İÇİNDEKİ POTANSİYELİ GÖRMEZDEN GELİYOR’
İdari ve teknik takımlarda yükselme bekleyen işçilerin sayısının gün geçtikçe arttığına dikkat çeken Akıncı, kimi vakit bu takımlardaki bireylerin çeşitli idare kademelerine getirilmesi yerine ‘dışarıdan’ kimi bireylerin yönetici durumlarına getirildiğini üzülerek gördüklerini lisana getirdi. Bu durumun üniversitenin kendi içindeki zenginlikleri ve potansiyeli görmezden gelmesi manasına geldiğini söyleyen Akıncı, son olarak şunları belirtti:
“Yıllarca kuruma emek vermiş ve işleyişi güzel bilen bireylerin idare kademelerinde gereğince yer almaması epeyce düşündürücüdür. Bu yüzden ‘atama, yükseltme ve terfilerde ehliyet ve liyakat prensiplerine sadık kalacak’ bir rektör aradığımızı söylüyoruz. Tüm bu prensipler ışığında, Dokuz Eylül Üniversitesi özelinde tüm üniversitelerin bu niteliklere sahip olan rektörler ve demokrasi, şeffaflık, katılımcılık ve hesap verebilirlik unsurlarına nazaran işleyen idare düzenekleri ile yönetilmesi gerektiğini savunduğumuzu bir kere daha hatırlatmak istiyoruz. Bu unsurlardan birinin eksik olması yalnızca Dokuz Eylül Üniversitesi’ni değil Türkiye’deki tüm üniversiteleri daha da gerilere götürecektir. Bu yüzden ‘Dokuz Eylül Üniversitesi için bu unsurları yaşatacak bir rektör aranıyor’ diyoruz.”
‘YENİ YÜZLER, YENİ HEYECANLAR GELSİN’
Konuyla ilgili Gazete Duvar’a açıklamalar yapan CHP Milletvekili Özcan Purçu ise Eğitim-Sen’in verdiği ilanla ilgili olarak; “Bu üniversitede bir sorun var ki bu türlü bir ilan verilmiş. Sorun olmasa bu türlü bir ilan verilmezdi diye düşünüyorum. Bu ülkede birileri istediği kadar rektör ya da Cumhurbaşkanı olmamalı. Türkiye’nin başındaki en büyük sorun budur. Bu halde bulundukları alanda bir hükümdarlık oluşturuluyor. Artık yeni yüzler yeni heyecanlar gelsin” dedi.
“Ben şunu çok merak ediyorum: Üniversitedeki rektörler neden üniversite içindeki seçimle gelmiyor? Niye atama yapılıyor?” diyen Purçu, “Çünkü rektör atamalarında kayırmacılık olduğu çok net. Siyaset sistemlerinin adam kayırmacılık sisteminin işlediği çok net. Son 20 yılda siz hiç Alevi ya da CHP’li bir Rektör gördünüz mü? Ya da yapmış olduğu tezleriyle, kitaplarıyla başarılarıyla Rektör olmuş bir kişiyi gördünüz mü? Bu periyotta asla Rektör olamayacak şahıslar maalesef karar verici sistemde bir tanıdığı varsa kayırmacılıkla rektör oluyor. DEÜ idaresini kim eleştiriyorsa dava açılıyor. Yüzlerce, binlerce dava var. Halbuki tenkit olmazsa yanlışımızı eksiğimizi nasıl görebiliriz?” tabirlerini kullandı.