Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, enflasyonu düşürmekte kararlı olduklarını belirterek, ”2022 yılı sonunda yüzde 64 civarıydı, 2023’te yüzde 65 civarı, muhtemelen yılı yüzde 44-45 aralığında kapatacağız” dedi. Şimşek, enflasyonun 2025’te düşmesini sağlayacak 4 nedeni, “Para siyasetinin gecikmeli tesiri, maliye siyasetindeki öngörülerimiz, yönetilen, yönlendirilen fiyatlar ve yapısal reformlar” olarak sıraladı. Güç alanında fiyat ayarlamalarının çok kritik olduğunu lisana getiren Şimşek, “Yönetilen/yönlendirilen fiyatlarda, akaryakıt ÖTV’si kıymetli, bir de tütün eserlerindeki ÖTV. Başkalarının enflasyon üzerindeki tesiri olmadığı yahut çok sonlu olduğu için onları başka bir çerçevede değerlendiriyoruz” sözlerini kullandı.
Ekonomi Uyum Konseyi, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz başkanlığında Şanlıurfa’da gerçekleştirildi.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Şanlıurfa’da gazetecilerin gündeme dair sorularını cevapladı.
Şimşek’in açıklamalarından öne çıkanlar şöyle:
“Bir kez her şeyden evvel enflasyonu düşürmede kararlıyız, enflasyon düşüyor. 2022 yılı sonunda yüzde 64 civarıydı, 2023’te yüzde 65 civarı, muhtemelen yılı yüzde 44-45 aralığında kapatacağız diye Merkez Bankamızın bir kestirimi var, münasebetiyle enflasyon düşüyor, 2025 yılında da enflasyon 4 sebepten ötürü düşmeye devam edecek.
Birincisi, tabi ki para siyaseti gecikmeli tesirde buluyor, para siyasetinin dezenflasyonist sürece katkı vermesi bundan sonraki süreçte de devam edecek, gecikmeli tesir 18 ay boyunca kelam konusu olacak.
İkinci olarak, 2025 yılında biz bütçe açığını yaklaşık yüzde 5 civarından yüzde 3 civarına düşürmeyi hedefliyoruz, münasebetiyle bütçe açığındaki azalmanın dezenflasyonist tesiri de çok net bir biçimde görülecek.
”İki hususta da enflasyon amacını tehlikeye atmayacak bir yaklaşım içerisinde olacağız”
“Üçüncü olarak, tabi yönetilen yönlendirilen fiyatlar konusunda da aslında azamî hassasiyeti gösteriyoruz. Örneğin 2024 yılında doğal gaz, elektrik fiyat artışları yüzde 38 civarı oldu, yani Merkez Bankası’nın yepyeni amacına paralel gitti, 2025’te de misal yaklaşım içinde olacağız.
Burada değerli olan birkaç faktör var, yani elektrik ve doğal gazı bir kenara bırakacak olursak, akaryakıt ÖTV’si ve tütün ürünlerinin ÖTV’si, bu iki hususta da enflasyon amacını tehlikeye atmayacak bir yaklaşım içerisinde olacağız. Esasen yurt içi ÜFE kadar, daha doğrusu son 6 aylık yurt içi ÜFE oranında olağan kaideler altında ÖTV’de bir artış kelam konusu olacakken, ki bu oran epey düşük, yani enflasyon yılsonu açıklanmadığı için tam bir sayı vermem yanlışsız olmaz, fakat göreceksiniz ki 2025 enflasyonu tehlikeye atmayacak formda olacak.
Burada tahminen akaryakıtta bir değerlendirmeye gidebiliriz, yani sınırlama manasında, tekrar değerleme oranıyla artan öteki birçok harç ve fiyat zati enflasyon sepetinde yok, zira pasaport daima aldığınız bir şey değil, kimlik sürekli aldığınız bir şey değil, onlar o nedenle hane halkının gereksinime binaen dönemsel olarak aldığı hizmetler karşılığında verilen hizmetler.
Dolayısıyla burada önümüzde enerji fiyat ayarlamaları çok kritik. Yönetilen yönlendirilen fiyatlarda, akaryakıt ÖTV’si değerli, bir de tütün eserlerindeki ÖTV, başkalarının enflasyon üzerindeki tesiri olmadığı yahut çok hudutlu olduğu için onları farklı bir çerçevede kıymetlendiriyoruz. Bütçede gelir ayağı perspektifiyle bakıyoruz, lakin öbür yönetilen yönlendirilen fiyatlarda Merkez Bankası’nın 2025 maksadını önemli bir formda dikkate alacağız.”
“Sosyal konut arzının artırılması arz taraflı siyasetlerin değerli bir birleşeni”
“Tabi bir de temel sorulan soru şuydu: Islahatlar. Burada aslıda kastedilen arz taraflı dezenflasyon siyaseti. Orada az evvel pahalı bakanlarımız da değindiler, bizim önceliğimiz tabi ki gıda arzını artırmak, o nedenle de Tarım Bakanlığımızın sulama, toplulaştırma, besin lojistiği, besin ihtisas bölgelerinin kurulması üzere konularda biz çok güçlü bir biçimde dayanak vermeye devam edeceğiz.
Yani bütçede besin arzını önceliklendireceğiz, bu arz istikametli dezenflasyon için kıymetli bir adım.
İkinci olarak, tabi toplumsal konut, zira kiralar şu anda kıymetli bir tabi ki konu ve toplumsal konut arzının artırılması da yeniden bizim arz istikametli siyasetlerin kıymetli bir birleşeni.
Enerjide dönüşüm tabi ki değinildi, o da çok kritik, zira cari açık üzerinden dolaylı olarak dezenflasyonu destekleyecek. Son 21 yıla baktığınız vakit, Türkiye’nin güç ithalatı Türkiye’nin cari açığının 1,5 katı, yani 948 milyar dolar, münasebetiyle burada Güç Bakanlığımızın yaptığı hoş çalışmalar sayesinde güçte dışa bağımlılık azaldıkça cari açık üzerinden, kur üzerinden enflasyonist baskılar da daha yönetilebilir olacak.”
“Rekabetin olduğu ortamda verimlilik vardır”
“Yani hem besin arzı, hem güç arzı, hem toplumsal konut arzı, hasebiyle bütün bunlar tesirli olacak. Yeniden Sanayi Teknoloji Bakanlığımızın aldığı çok değerli inisiyatifler var, bilhassa üretimin artırılmasına yönelik, yatırımların artırılmasına yönelik, cari açığın azaltılmasına yönelik, bütün bunlar asında orta-uzun vade dezenflasyonu destekliyor, o nedenle aslında YTAK üzerinden bu alanlar destekleniyor.
Ama en kritik alanlardan bir tanesi tabi ki hiçbir kesimde bir konsantrasyona müsaade vermemek, yani halk lisanıyla monopolleşmeye sektörel yahut eser bazında müsaade verilmemesi. Burada en kritik mevzu, bütün eserlerde, bölümlerde piyasaya girişin-çıkışın kolaylaştırılması, global entegrasyonun güçlü bir formda devam ettirilmesi. Zira rekabetin olduğu ortamda verimlilik vardır, inovasyon vardır, o da tabi ki dezenflasyonisttir.
O nedenle Avrupa Birliği’yle Gümrük Birliği’nin güncellenmesi kıymetlidir, oraya bilhassa tarımın, işte hizmetlerin, kamu alımlarının eklenmesi kıymetlidir. Kamu alımları demişken, kamu ihale ıslahatı da bu bağlamda değerli bir ıslahattır. Münasebetiyle biz global entegrasyonu da aslında bir manada dezenflasyonist sürecin bir modülü olarak görüyoruz.”
“KKM’de çıkış süreci devam edecek”
“Bütün bu çerçevede baktığımız vakit, az evvel de söyledim, para siyasetinin gecikmeli tesiri, bilhassa maliye siyasetindeki 2025’e ait öngörülerimiz, yönetilen, yönlendirilen fiyatlar ve yapısal dönüşüm, yapısal ıslahatlar dezenflasyonu kalıcı olarak destekleyecek, münasebetiyle bizim o hususta bir tereddüdümüz yok.
Merkez Bankası, dezenflasyon için para siyasetinde gerekli çerçeveyi arkadaşlar oluşturdular ve bu çerçeve güçlü bir halde tabi ki devam edecek.
KKM konusuna gelince, bizim için tabi ki bir amaç, fakat biz daha evvel de söyledik, piyasalarda rastgele bir oynaklığa, rastgele bir, yani piyasaları tabiri caizse bozmadan çıkış süreci devam edecek.
Şu ana kadar bu süreç çok düzgün yönetildi, yani geçen sene Ağustos ayında 144 milyar dolarla tepeye çıkan KKM bakiyesi şu anda 30-35 milyar dolar aralığına inmiş durumda, bunun yaklaşık 3’te biri hukukî bireylere ilişkin, geriye kalanı şahıslara ilişkin mevduatlardan oluşuyor.
Biz zati hukukî şahısların Kurumlar Vergisi istisnasını kaldırmıştık, daha az cazip hale getirdik. Bireylere ait de stopaj getirdik, münasebetiyle önümüzdeki periyotta KKM’yi daha da az cazip hale getirecek adımları atmaya devam edeceğiz. Gerçekten Merkez Bankamız aslında yakın devirde bir-iki düzenleme yaptı o çerçevede.”
“Finansmana erişim bütün kısımlar için daha da iyileşecek”
“Onun dışında kredilere ait bir soru vardı. Tabi biz tarım, ihracat, yatırım, esnaf üzere alanlarda bir kredi sınırlamamız yok, hatta bu alanlarda bizim bütçe üzerinden faiz sübvansiyonumuz var. Münasebetiyle bakın ihracatta reeskont kredisi veriyoruz, bu türlü az bir sayı falan da değil, son 1 yıl içerisinde 531 milyar liralık reeskont kredisinden bahsediyoruz.
Oradaki öbür dayanaklar ve kalemleri de hesaba kattığımızda ek 150-160 milyar lira daha kelam konusu. Yeniden çiftçimize gelecek sene için faiz sübvansiyonu olarak 160 milyar lira takviye vereceğiz, misal biçimde esnafımıza, yani esnaflarımızın kullandığı kredilerin faizinin yüzde 50’sini devlet olarak karşılamaya devam edeceğiz.
Dolayısıyla gördüğünüz üzere tarımda, ihracatta, esnaf kredilerinde aslında biz sübvansiyon sağlıyoruz. Yatırımlarda da YTAK üzerinden, bir de verilen teşviklerdeki faiz dayanağı üzerinden yatırımlara da önemli bir faiz dayanağımız var, yeni teşvik sistemiyle de bu çok daha net bir formda ortaya konulacak. Fakat biz tüketici kredilerini sübvanse etmiyoruz, etmeyeceğiz.
Enflasyon düşüyor, münasebetiyle önümüzdeki periyotta muhtemelen finansmana erişim bütün bölümler için daha da güzelleşecek, şartlar daha elverişli hale gelecek. Gerçekten global şartlar da daha destekleyici hale geliyor. Anladığım kadarıyla bana gelen sorular bunlardı.” (AA)
|
Sorgu: Bir kız çocuğu neden babasını öldürmek ister?
|
