Çatısı yandıktan sonra büyük bir onarıma giren Paris’teki Notre Dame Katedrali’nin çan seslerinin susmasından etkilenen sanatçı Bill Fontana’nın Sessiz Yankılar Notre-Dame isimli yerleştirmesi Arter’de deneyimlenebiliyor. Sesten heykel diye de isimlendirilebilecek performansın sergilenmesi münasebetiyle düzenlenen basın toplantısına Bill Fontana eşiyle, İstanbul’daki Fransa Başkonsolosu da Fransız Enstitüsü kültür ataşesiyle katıldı. Sessiz Yankılar ve imal görüntüsü, 4 Aralık’a kadar Arter’de izlenebilecek.
Bill Fontana
FRANSA DIŞINDA İLK
Bilmem hatırlıyor musunuz, Paris’in ikonik yapılarından biri olan, pek çok yapıta yer olmuş Notre Dame Katedrali’nin çatısı 2019’da çıkan bir yangın sonucunda yıkılmıştı. O gün bugündür onarımda olan katedralin susan çan sesleri 40 yıllık sanat ömrü boyunca müziğin bilinmeyen inceliklerini açığa çıkarma ustası Bill Fontana’ya esin kaynağı oldu. Sesi “heykelsi” bir mecra olarak kullanan Fontana “Sessiz Yankılar: Notre Dame isimli ses yerleştirmesinde katedralin en eski çanı “Emmanuel ve başka dokuz çanın” Paris’in ortam seslerine karşılık veren titreşimlerini çanların her birine yerleştirdiği ivmeölçerler aracılığıyla kaydederek insan kulağının işitebileceği hale getirdi.
Ve bu sesler Paris’teki kültür sanat merkezi Centre Pompidou’nun terasına yerleştirilen bir hoparlör sistemiyle canlı olarak yayımlanırken İstanbul Arter’de de izleyiciyle buluşuyor! Arter, Fransa dışında projeye mesken sahipliği yapan birinci müze oluyor.
BİZE ANIMSATTIĞI…
Bu işin görüntülerini izledikten sonra sesi deneyimledik. Hiç kuşkusuz “Şu anda Paris’teki Notre Dame Katedrali’nin çanlarına vuran sesleri İstanbul’da dinliyorum” diye düşünmek masalsı bir his lakin bana ne hissettirdiğini sorarsanız 10 Kasım’larda 9’u 5 geçe bütün yurdu kaplayan sessizliğin içindeki siren seslerini dinlediğimiz anı anımsattı. Sessizliğin sesini ve çınlamayı dinlerken bir orta duygulandım ve ağlasam mı diye düşündüm, kasımpatı kokusu olsaydı yanında, kesin ağlardım!
Elbette herkesin hisleri farklı olacak. Çağdaş sanat bu türlü bir şey, sanatçı ne düşünür, yaratır; deneyimleyen ne yaşar, duyar?
İO’NUN YENİ SESİ
Arter’in Sesli Dizi serisi kapsamında Melih Fereli küratörlüğündeki beşinci stantta Bill Fontana’ya sipariş edilen İo’nun Yeni Sesi isimli ses/video yerleştirmesi ise İstanbul Boğazı ve Şerefiye Sarnıcı ile Yerebatan Sarnıcı’nda gerçekleşen ses ve görüntü kayıtlarından oluşuyor ve yeniden Arter’de Karbon salonunda izleyiciyle buluşuyor. Bu da Fontana’nın Türkiye’deki birinci ferdî standı olma özelliğini taşıyor. Arter’e Taksim ve Tepebaşı’ndan fiyatsız servisle ulaşmak mümkün.