Büyük Çamlıca Camisi’ndeki 1071 Kongre ve Aktiflik Salonu’nda sabah açılış konuşmaları ve oturumlarla başlayan sempozyum; öğlenden sonra “Süreklilik ve Değişim Ortasında Nazariyatın Yine İnşası Sorunu”, “Metafizik Şiddet ve İslam Felsefesi“, “Sürdürülebilirlik, Adalet ve Kapsayıcılık Açısından İslam Kaynaklı Kurumlar” ve “Çağdaş İdeoloji Açısından Tevhid ve Nübüvvetin Üniversalliği: İmkanlar ve Zorluklar” başlıklı oturumlarla devam etti.
Bursa Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdurrezzak Tek’in moderatörlüğündeki “Süreklilik ve Değişim Ortasında Nazariyatın Yine İnşası Sorunu” başlıklı oturumda sunum yapan İstanbul Medeniyet Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi İdeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. İbrahim Halil Üçer, İslam niyet geleneği boyunca inşa edilmiş nazari terkiplerin 16’ncı yüzyılla birlikte yeni bilimsel teorilerce kuşku altında bırakıldığına değinerek, bunun 19’uncu yüzyılın ikinci yarısında kuşku krizine neden olduğunu ve bu eğilimin kapsamlı bir tahlile ulaştırılmaksızın bugün de sürdüğünü kaydetti.
Üçer, bu krizin yol açtığı problemleri bilgi, varlık ve ahlak düzeyinde irdeleyerek çağdaş dünyayı inşa eden anlayışların yol açtığı krizlerin üstesinden gelme gayretinde, İslam niyet geleneğinin hareket noktası olarak kabul ettiği unsurlar ve İslam nazariyatının yine inşasının yolları üzerinde durdu.
Üçer’in sunumundan sonra 29 Mayıs Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi İdeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Ayhan Çitil ve 19 Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İdeoloji ve Din Bilimleri Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Burhanettin Tatar müzakereci olarak birer konuşma yaptı.
“KUR’AN’IN SUNDUĞU OPTİMİST AKIL ALGISI”
Gaziantep Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi İdeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Habip Türker’in moderatörlüğündeki “Metafizik Şiddet ve İslam Felsefesi” başlıklı oturumda sunum yapan 29 Mayıs Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi İdeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Dr. Selami Varlık, Batı metafizik tenkidinin Hristiyan ön kabullerini, klasik İslam ideolojisinin temel prensipleriyle karşılaştırdı.
Heidegger ve birtakım Heidegger-sonrası filozofların metafiziğe yönelttiği tenkitlerin metafiziğin muhakkak bir şiddet biçimiyle özdeşleştirilmesine odaklandığını anlatan Varlık, İslam ideolojisinin metafizik anlayışının ise Kur’an’ın sunduğu optimist akıl algısına dayandığına dikkati çekti.
Varlık’ın bildirimi üzerine İzzet Baysal Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İdeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ahmet Uğurlu ve İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İdeoloji ve Din Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Recep Alpyağıl birer konuşma gerçekleştirdi.
Kartal Anadolu İmam Hatip Lisesi Müdürü Doç. Dr. Özkan Öztürk’ün moderatörlüğündeki “Sürdürülebilirlik, Adalet ve Kapsayıcılık Açısından İslam Kaynaklı Kurumlar” başlıklı oturumda bildiri sunan İstanbul Medeniyet Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi İslam Hukuku Ana Bilim Kolu Öğretim Üyesi Prof. Dr. Hasan Tuncay Başoğlu, insanlık tarihini dönüştüren yeni bir devrin başlatıcısı olarak İslam’ın medeniyet tezahüründe beden bulan kurumların İslam inanç ve hayat şekliyle irtibatını inceleyerek, tevhid ve nübüvvete dayalı olarak geliştirilmiş teorilerin tecessüm ettirilip ettirilmediği sorusunu ele aldı.
Başoğlu’nun sunumu üzerine, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Hukuku Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Nail Okuyucu ve Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi İslam Tarihi Ana Bilim Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Harun Yılmaz birer konuşma yaptı.
“İSLAM NİYETİNDE İLAH VE NÜBÜVVET TEORİLERİ”
Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Temel İslam Bilimleri Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. M. Nedim Tan’ın moderatörlüğündeki “Çağdaş İdeoloji Açısından Tevhid ve Nübüvvetin Üniversalliği: İmkanlar ve Zorluklar” başlıklı oturumda sunum yapan Mardin Artuklu Üniversitesi İdeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Yunus Cengiz, İslam kanısında üretilen tevhid ve nübüvvete dair kuramları günümüzde ideoloji yapma aktifliğine dahil etmenin imkan ve zorluklarına işaret etti.
Cengiz, klasik İslam fikrinde tevhid ve nübüvvetin üniversalliği ve kuşatıcılığı hakkında geliştirilen teorilerin genel yapısı, teorilerde kullanılan lisan ve temel argümanların yanı sıra teorilerin güçlü ve zayıf taraflarını anlattı.
Bu teorilerin çağdaş ideoloji tartışmalarına dahil edilebilmesi bakımından İlah ve nübüvvet teorilerini ele alan Cengiz, bu teorilerin çağdaş ideoloji içerisinde bir pozisyona kavuşmaları ve tartışmalara katılmaları için hem klasik metinlere hem de çağdaş metinlere yapısökümcü ve yine inşacı bir yaklaşım getirilebileceğine vurgu yaptı.
Cengiz’in sunumunun akabinde İbn Haldun Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi İdeoloji Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Enis Doko konuşma yaptı.
Aile fotoğrafı çektirilmesinin akabinde kapanış konuşması yapan Türk Tasavvuf Musikisi ve Folklorunu Araştırma ve Yaşatma Vakfı Başkanı Ahmet Özhan, bir sonraki aktifliği, “İslam Estetiği” başlığıyla konferans formatında irdeleyerek ve sıkıntının özüne inerek düzenlemek istediklerini söyledi.
Türkiye’nin farklı vilayetlerindeki üniversitelerden gelen akademisyenlerin yanı sıra öğrenciler ve vatandaşların katıldığı sempozyum, neyzen ve bestekar Mustafa Hakan Alvan’ın şefliğinde Türk Tasavvuf Musikisi ve Folklorunu Araştırma ve Yaşatma Vakfı İcra Heyetince verilen “Tevhid Etsin Dilimiz” başlıklı tasavvuf musikisi konseriyle son buldu.
