Duygu Erdoğan / İSTANBUL – Dünyadaki ticaretin yüzde 85’i deniz yolu ile yapılırken; Türkiye de tesirli limanları ile ihracatının yüzde 60’ını denizlerden sağlıyor. Kara, demir ve hava yoluna nazaran daha ucuz bir ticaret yolu olan deniz yolu birebir vakitte dünyanın yeşil gayeleri doğrultusunda da hayli elverişli bir sistem. İhracatçılar, pek çok ticaret yolunun merkezinde yer alan ve 4 saatlik uçuş aralığıyla 67 ülkeye ulaşan Türkiye’nin ihracattaki deniz gücünü demir yolu ile temaslarla kuvvetlendirmesi gerektiğine dikkat çekiyor. Bu sayede tek yoldaki riskin azaltılması, demir yolu ile dünyada artan inançlı arza daha çok iştirak sağlanması hedefleniyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) datalarına nazaran, Türkiye’nin ihracatı Cumhuriyet tarihi rekorunu kırarak 2024’te yüzde 2.5 artışla 262 milyar dolara ulaştı. Bu periyotta ihracatın yüzde 56’sı deniz yolu ile yapıldı; akabinde yüzde 32.7 hisse ile kara yolu kullanıldı. İhracattan hava yolu yüzde 10’a yakın hisse alırken, demir yolu ihracatı ise yüzde 1’e bile ulaşmadı.
Entegre katkı sağlar
İstanbul Hububat Bakliyat Yağlı Tohumlar ve Mamulleri İhracatçıları Birliği (İHBİR) Yönetim Kurulu Başkanı Kazım Taycı, deniz yolu nakliyatının demiryolu nakliyeciliğine oranla 3.5 kat, karayolu nakliyatına oranla 7 kat, hava yoluna nazaran 21 kat daha ucuza gerçekleştirildiğini hatırlattı. Bu açıdan deniz nakliyeciliğine demir yolu kontağının epeyce büyük katkılar sağlayacağına dikkat çeken Taycı, “Özellikle deniz yolunu demir yoluyla entegre ettiğimizde, limanlara yatırım yaptıkça ülkemize ekonomik olarak büyük katkı sağlayacaktır” diye konuştu.
İntermodal yatırım
İstanbul Demir ve Demir Dışı Metaller İhracatçıları Birliği (İDDMİB) Yönetim Kurulu Başkanı Çetin Tecdelioğlu, denizyolu taşımacılığının ihracatta özellikle ABD, İtalya, İngiltere, İspanya ve Almanya tarafında değerli bir hisse aldığını söyledi. Deniz yolu nakliyatının uzun uzaklık yük taşıma ve düşük karbon emisyonu avantajları olduğunu belirten Tecdelioğlu, en büyük dezavantajın ise meteorolojik şartlardan hayli sık etkinlemesi olduğunu lisana getirdi. Türkiye’nin ihracatta deniz gücünü demir yolu ile bağlayarak intermodal nakliyatta değerli bir atılım yapması gerektiğini kaydeden Tecdelioğlu, şu bilgileri verdi:
“Türkiye’nin yaklaşık olarak 14 bin km demiryolu nakliyat ağı bulunuyor ve demiryolu ağı 13 limana bağlanıyor. Türkiye halihazırda 12 lojistik merkezini faaliyete açtı, yakın vakitte lojistik merkez sayısını 28’e çıkarıp intermodal nakliyat için önemli bir atılım hedefliyor.”