Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti (KKTC) Cumhurbaşkanı Ersin Tatar, Birleşmiş Milletlere (BM), iki devletli tahlil temelinde Güney Kıbrıs Rum İdaresi (GKRY) ile “Kıbrıs Adası’nın mayınlardan temizlenmesi” ve “düzensiz göçle mücadele” başlığında iki yeni iş birliği önerisi sundu.
Cumhurbaşkanı Tatar, yaptığı yazılı açıklamada, BM aracılığıyla 1 Temmuz’da GKRY’ye iletilmek üzere hidrokarbon, elektrik, yenilenebilir güç ve su konusunda sunduğu iş birliği teklifleri içeren bir paketin yanı sıra Rumlara iki yeni iş birliği önerisi daha sunduğunu açıkladı.
Tatar, “Kıbrıs Türk Tarafı olarak BM Genel Sekreteri Sayın Antonio Guterres aracılığıyla Rum önder (Nikos) Anatasiadis’e iletilmek üzere hazırladığımız ikinci kapsamlı iş birliği tekliflerimizi bugün BM yetkililerine sunduk. 1 Temmuz 2022 tarihinde yapmış olduğum dört değerli alanda iş birliği teklifimize ek olarak, bugün ilgili kurumlarımızın kıymetli katkılarıyla hazırlanan “Kıbrıs Adası’nın mayınlardan temizlenmesi” ve “Düzensiz Göçle mücadele” hususlarındaki kapsamlı tekliflerimizi de BM aracılığıyla sunmuş bulunuyorum.” tabirlerini kullandı.
Vatandaşların hayatını tehdit etme potansiyeli bulunan, iki tarafın da kara mayınlarından temizlenmesi konusundaki kararlılığı bir kere daha ortaya koyduğunu vurgulayan Tatar, BM raporlarına da geçen; Kıbrıs’ın halihazırda 29 kuşkulu mayınlı alanının bulunduğunu kaydetti.
Tatar, “Bugün yaptığımız ve ilgili kurumlarımızın ağır uğraşlarıyla hazırlanan birinci iş birliği teklifimizde, orta bölgeden başlayarak orta bölgede Rum tarafının denetiminde üç, bizim denetimimizde de bir mayınlı alan bulunmaktadır, tüm adayı mayınlardan temizlemeye hazır olduğumuzu ilettik. Bu gaye doğrultusunda, Rum öndere BM Barış Gücü nezaretinde iki tarafın eşitlik yerinde ve eşit sayıda yetkili çalışanın iştirakiyle oluşturulacak sistemle iki tarafta eş vakitli ve orantılılık temelinde çalışılacak biçimde yetkilendirdiğimiz işçimizin hazır olduğunu net biçimde tabir ettim.” tabirlerini kullandı.
Tatar, BM Genel Sekreteri’nden de hem Kıbrıs Türk hem de Kıbrıs Rum halkına tehdit içeren böylesine kıymetli bir mevzuda, Rum tarafının iş birliğine yaklaşmama direncinin kırılması konusunda dayanağını talep etti.
Düzensiz göç hususuyla birlikte uğraş konusunda da iş birliği teklifine bulunduğunu da kaydeden Tatar, “BM nezaretinde, iki taraftan başta polis muhaceret, İçişleri Bakanlığı, Başsavcılık ve öbür ilgili kurumların yetkili temsilcilerinin iştirakiyle oluşturulacak iş birliği sistemiyle hem Kıbrıs Adası’nı hem de iki tarafı olumsuz etkileyen sistemsiz göçle uğraş konusunda iş birliğine hazır olduğumuzu ortaya koyan kapsamlı teklifimizi sundum.” değerlendirmesinde bulundu.
Ersin Tatar, bahse mevzu teklifin, sistemsiz göçün sebeplerinin ele alınmasıyla birlikte, bu bağlamda insan kaçakçılığıyla çaba ve tıpkı vakitte hem denizde hem de karada hudut güvenliği bahislerinde iş birliği yapılmasını içerdiğini vurguladı.
“Kıbrıs Türk tarafının iş birliğine samimi formda hazır olduğunu bir defa daha gösterdim”
Bu teklifte bilhassa sığınmacıların memleketler arası mukavelelerle korunan haklarına halel gelmeyecek formda çalışmanın altını çizdiklerine işaret eden Tatar, burada iki tarafa da kılavuz olacak evrak olarak mültecilerin statülerini düzenleyen, 28 Temmuz 1951 sayılı BM Mukavelesi’ni gösterdiğini kaydetti.
Tatar, “Bir evvelki tekliflerimizde de açıkça tabir ettiğimiz üzere bahse bahis iş birliği alanları iki tarafı da yakından ilgilendiren ve kazan-kazan unsuruyla iki halkın somut yarar sağlayacağı tekliflerdir. Bugün sunmuş olduğum ikinci set önerilerimle de Kıbrıs Türk tarafının, Kıbrıs Rum tarafıyla iş birliğine samimi formda hazır olduğunu bir kere daha gösterdim. Rum liderliğinin bu tekliflerimize olumlu yaklaşması ve iş birliğine başlamamızın siyasi sürece de olumlu yer hazırlanması açısından katkı yapacağını vurguladım.” sözlerini kullandı.
KKTC Cumhurbaşkanı Tatar, BM’ye, iki devletli tahlil temelinde GKRY ile hidrokarbon, elektrik, yenilenebilir güç ve su konusunda iş birliği teklifleri içeren bir paketi 1 Temmuz’da sunmuştu.