Gevaş ilçesinde 1335’te inşa edilen Halime Hatun Kümbeti’nin bulunduğu Türkiye’deki en büyük Türk-İslam mezarlıklarından birisi olan Selçuklu Mezarlığı’nda Kültür ve Turizm Bakanlığının müsaadesiyle 2022’de başlatılan hafriyat ve onarım çalışmaları devam ediyor.
Van Müzesi başkanlığında, Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Sanat Tarihi Kısmı Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ercan Çalış’ın bilimsel danışmanlığında gerçekleşen hafriyatlarda, uzmanlardan oluşan 25 kişilik takım misyon aldı.
Üzerlerindeki yazı ve klâsik motiflerle ilgi çeken ve uzunlukları 2,5 metreye varan, 750’ye yakın mezar taşının bulunduğu 50 dönümlük alanda yapılan çalışmada, 100 mezar taşı restore edilirken şahideli (baş ve ayak kısmında üzerinde yazı ve süslemelerin yer aldığı dikili taşın bulunduğu mezar) ve şahidesiz 45 mezar günyüzüne çıkarıldı.
Doç. Dr. Ercan Çalış, ikinci büyük Türk-İslam mezarlığı niteliği taşıyan tarihi Selçuklu Mezarlığı’nda 2022’de başlattıkları çalışmanın bu yıl da devam ettiğini aktardı.
Alanda hem mezar taşlarının restore edildiğini söyleyen Çalış, kitabe ve süslemelerin de akademisyenler tarafından çözümlendiğini belirten Çalış, şunları söyledi:
“Çalışmamız Van Valisi Ozan Balcı’nın teşebbüsleriyle, Kültür ve Turizm Bakanlığının ‘Geleceğe Miras Projesi’ne dahil edildi. Şu ana kadar 100 mezar taşını ayağa kaldırdık. Blokaj çalışmaları yapıldı. Kırılan, eğrilen, düşen taşlar restore edildi. Öbür kıymetli bir konu da pafta numaraları bulunmayan 45 mezarı gün yüzüne çıkardık. Bunlar toprak altındaydı. Topraktan adeta tarih fışkırıyor. Selçuklulardan bu vakte toprak altında gömülü halde kalan taşlar, uzman takımlarımızca çıkarıldı. Kitabe ve süslemeleri akademisyenlerimizce çözümlendi.”
Çalış, çalışmalar sırasında kıymetli bulguların elde edildiğini ifade ederek şu sözleri kullandı:
“Yürüttüğümüz çalışmada Halime Hatun’un kardeşinin mezarını da bulduk. Bu kıymetli bir bulgudur. Bir şahidenin üzerindeki kitabeyi çözümledikten sonra mezarın Saltuklu Meliki İzzettin Saltuk’un oğluna, yani Halime Hatun’un kardeşine ilişkin olduğunu tespit ettik. Çalışmalarımızı Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Van Valimiz Ozan Balcı’nın dayanaklarıyla sürdürüyoruz. Kitabelerin çözümlenmesiyle daha çok bilgiye ulaşıyoruz. Mezar taşları Anadolu’nun bir Müslüman Türk yurdu olduğunu belgelemesi noktasında değer arz ediyor. Sayın Valimiz başta olmak üzere takviye olan herkese teşekkür ederim.”